Friday, April 17, 2009

એવું બોલજે

એક બાળકનેય જે સમજાય એવું બોલજે
આ ગઝલ છે : જેવું મનમાં થાય એવું બોલજે

મર્મ આપોઆપ ખૂલી જાય એવું બોલજે
બોલ જે તારો પડે; ઝિલાય એવું બોલજે

આભના સૂનકારમાં પડઘાય એવું બોલજે
મુક્તકંઠે પંખીઓ જે ગાય એવું બોલજે

કોઈ પથ્થરની સૂરત મલકાય એવું બોલજે
ને હરિનાં લોચનો ભીંજાય એવું બોલજે

કોઈએ જોયો નથી પણ સૌને તારા શબ્દમાં-
પોતપોતાનો પ્રભુ દેખાય એવું બોલજે.

આગ છે વાતાવરણમાં; વાતમાં; જઝબાતમાં
તો જરા આબોહવા બદલાય એવું બોલજે.

ખૂબ મોટો બોજ લઈને લોક જીવે છે અહીં
એમના હૈયાથી જ ઊંચકાય એવું બોલજે.

સાંભળે છે જે તને બોલી શકે છે તે સ્વયં
માન સૌના મૌનનું સચવાય એવું બોલજે.

‘કંઈ હવે બોલું નહીં’ : નક્કી કરે એવું ભલે-
મૌન પણ તારું સહજ સમજાય એવું બોલજે !

ખૂબ નાજુક; ખૂબ નમણી; ખૂબ કોમળ છે ગઝલ
અંગ એનું સ્હેજ ના મરડાય એવું બોલજે.

રિષભ મહેતા

વિસ્તાર

વિસ્તાર તો, વળગણ તરફ વિસ્તારજે
સંબંધને, સમજણ તરફ વિસ્તારજે

શું પાંગરે, અતિરેકના આશ્લેષમાં ?
વૈશાખને, શ્રાવણ તરફ વિસ્તાર જે.

ખાલી ચડેલી જીભ, લોચા વાળશે
શબ્દાર્થ, ઉચ્ચારણ તરફ વિસ્તારજે

મારે, કશું ક્યાં જોઈએ છે સામટું ?
આસ્તેકથી કણ, મણ તરફ વિસ્તારજે !

ભીંતો ય રાખે છે, રજેરજની ખબર
અફવા, સુખદ પ્રકરણ તરફ વિસ્તારજે.

ઊંડાણ રસ્તાનું ચરણને છેતરે
એવી પળે, આંગણ તરફ વિસ્તારજે !

લે, આજ આપું છું તને આ જાત, પણ
કાં ખેસ, કાં ખાપણ તરફ વિસ્તારજે.

ડો.મહેશ રાવલ

નક્કી કરો !

શું બાદ, શું વત્તા કરું નક્કી કરો !
ખાલી જગામાં શું ભરું, નક્કી કરો !

કઈ હદ પછી, અનહદ ગણી લેશો મને ?
હું કેટલો, ક્યાં વિસ્તરું નક્કી કરો !

મારા ગળે ક્યાં કોઈ વળગણ છે હવે ?
શું કામ, પાછો અવતરું નક્કી કરો !

તડકા વગર પણ સૂર્ય સદ્ધર હોય છે
સંધ્યા, ઉષા, શું ચીતરું, નક્કી કરો !

આવી જશે ક્યારેક એ પણ કામમાં
ક્યા સર્પને, ક્યાં સંઘરું, નક્કી કરો !

નક્કર ગણો છો એટલી નક્કર નથી
કઈ ભીંત, ક્યાંથી ખોતરું, નક્કી કરો !

કોણે કહ્યું કે શબ્દ કૌવતહીન છે ?
ક્યો પાળિયો બેઠો કરું, નક્કી કરો !

ડો.મહેશ રાવલ

LIST

.........